Grafisch ontwerpers houden niet van afbreekstreepjes. Op menige filmposter of boekomslag ontbreekt dan ook het streepje. Ze splitsen de titel op in losse woorden, met spaties ertussen. Het woord wordt niet afgebroken, maar losgebroken. En een losbreekstreepje is geen streepje.
Ik snap die ontwerpers wel. Afbreekstreepjes kunnen soms inderdaad ontzettend ontsierend werken, dus ik gun ze die grafische vrijheid wel. Maar dan moeten ze er wel zorgvuldig mee omgaan! Het weglaten van één zo'n streepje kan namelijk grote gevolgen hebben. Soms wordt met het losbreken van de titel stiekem ook echt een onjuiste spatie geïntroduceerd. Dan staat de boektitel op de rug van het boek bijvoorbeeld ook met een spatie. Of de film- of boektitel wordt in promotiemateriaal of recensies overal met een duidelijke spatie geschreven. Zo ging het bijvoorbeeld fout bij Sinterklaas en het Pakjes Mysterie, De Heineken ontvoering, De Mammoet jagers en alle boeken van Ludlum (zoals Het Osterman Weekend). Zeker als er achter een boek of film een hele marketingmachine zit, kan het spatiegewijs behoorlijk uit de hand lopen. Dan Brown is met 'De Da Vinci Code', 'De Delta Deceptie', 'Het Bernini Mysterie' en 'Het Juvenalis Dilemma' verantwoordelijk voor miljoenen onjuiste spaties in de Nederlandse boekenkasten.
Zoals ik al zei: als een ontwerper belooft zorgvuldig met zijn grafische vrijheid om te gaan, dan gun ik hem die wel. Op een grafisch fraaie boekomslag mis ik een ontbrekend afbreekstreepje niet zo snel. Bij het ontwerp van de omslag van het nieuwe boek van Bart de Koning is de ontwerper echter behoorlijk de mist in gegaan. Het boek heet 'De veiligheidsmythe'; een woord dat natuurlijk veel te lang is om netjes op één regel te passen. Daar moest afgebroken worden... of losgebroken. De ontwerper heeft gekozen voor een compromis: na 'veilig' een keer afbreken mét een streepje en na 'heids' een keer losbreken zónder streepje. Dat is natuurlijk een belachelijk compromis. Zonder dat ene afbreekstreepje zou die ontwerper zich nog kunnen beroepen op zijn grafische vrijheid. Als 'veiligheidsmythe' op de rug maar netjes aaneengeschreven is, dan is verder alles goed. Maar door dat ene streepje kan hij zich bij de volgende regel niet meer achter de grafische vrijheid verschuilen. Er staat nu gewoon 'veiligheids mythe'... met een spatie. Een ernstige overtreding! Het is vast geen toeval dat de politieagent net even de andere kant op kijkt...
