Ik houd niet echt een ranglijst bij van spatiefouten die het vaakst worden ingestuurd, maar de 'Voedsel en Waren Autoriteit' staat zonder twijfel bij de eerste vijf op die ingezondenfoutenlijst. En bijna iedere keer was de vraag: hoe kan men nu een spatiefout maken in de naam van een overheidsorganisatie? Daar moeten men toch het goede voorbeeld geven? Zeker als het een 'autoriteit' is! Nadat ik in de zomer van 2005 een paar keer op mijn website aandacht aan dit voorbeeld heb besteed, heb ik die inzendingen verder steeds terzijde gelegd.
Maar onlangs was er ineens nieuws over de VWA. De Algemene Inspectiedienst (AID), Plantenziektenkundige Dienst (PD) en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) gaan namelijk in 2012 fuseren. En daarom werken ze nu alvast intensief samen onder één nieuwe naam. Ik was natuurlijk erg benieuwd of met die nieuwe naam ook de zo vaak gemelde spatiefout zou verdwijnen. Helaas is dat nog niet het geval. De nieuwe organisatie waarin de Voedsel en Waren Autoriteit samenwerkt met AID en PD heet namelijk officieel... de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit! Nee, aan creativiteit is geen gebrek bij de overheid. De drie organisaties gaan pas echt fuseren per 1 januari 2012. Misschien dat er dan officieel een nieuwe naam wordt gekozen. Voor de zekerheid leg ik nog even uit hoe het spatiegewijs zit.
Een autoriteit die zich bezighoudt met waren, is natuurlijk gewoon een 'warenautoriteit'. En een autoriteit die zich bezighoudt met voedsel is een 'voedselautoriteit'. Het zal voor de meeste mensen wel duidelijk zijn dat dat samenstellingen zijn die je gewoon aaneen moet schrijven, net als 'groenteboer', 'koeienstal' en 'mandarijnenschil'. Maar hoe zit het dan met een autoriteit die zich bezighoudt met voedsel én waren? Veel mensen die 'Voedsel en Waren Autoriteit' als voorbeeld van onjuist spatiegebruik instuurden, vertelden dat dat vanzelfsprekend 'Voedsel- en Warenautoriteit' zou moeten zijn. Maar zo simpel is het niet. 'Voedsel- en Warenautoriteit' is namelijk een samentrekking van 'voedselautoriteit' en 'warenautoriteit'. Het zijn echter niet twee afzonderlijke autoriteiten, maar het is één organisatie die zich zowel met voedsel als met waren bezighoudt. Dat is dan dus een 'Voedsel-en-Warenautoriteit'. Je kunt dit vergelijken met een 'peper-en-zoutstel': dat is een stel met peper en zout. Als je dat als 'peper- en zoutstel' zou schrijven, zou het een combinatie van een peperstel en een zoutstel zijn, maar daar is nooit sprake van.
Hopelijk heb ik het - als 'spatie-autoriteit' - een beetje duidelijk uitgelegd. Kijk anders ook even op de website van Onze Taal. Daar leggen ze het mooi uit aan de hand van de winst-en-verliesrekening.
En ja: het gaat in dit geval om een naam en die mag de bedenker schrijven zoals hij dat zelf wil, zonder zich aan de regels te houden. Maar van medewerkers van een overheidsorganisatie mag je toch verwachten dat ze het goede voorbeeld geven en gewoon netjes volgens de regels schrijven, ook als het niet per se hoeft.