Vandaag presenteert PVV-kamerlid Martin Bosma zijn boek 'De schijn-élite van de valse munters'. Bij het lezen van dat bericht struikelden mijn ogen natuurlijk meteen over de onjuiste spatie in de titel van het boek. Zouden de schrijver, de uitgever, de redacteur en alle anderen die bij de totstandkoming van dit boek betrokken waren nou werkelijk over die onjuiste spatie heen hebben gekeken? Nee, die spatie in de titel lijkt een bewuste keuze. Schrijver Bosma heeft zich later inspireren door Jacques de Kadt. De titel is een verwijzing naar een citaat uit het boek Het fascisme en de nieuwe vrijheid dat De Kadt schreef in 1939. In dat boek schrijft hij op bladzijde 234: "... De werkelijke toestand onzer cultuur is hierdoor gekenmerkt, dat men in de topleidingen van wetenschap, lamst, politiek, economie, moraal, hier en daar een enkel élite-mens aantreft, omringd door een aantal valse munters, en dat men verder een aantal-élitemensen in de lagere regionen vindt, waar ze in een staat van dienstbaarheid belangrijk werk doen, maar toch niet tot hun recht komen, omdat ze moeten gehoorzamen aan de schijn-elite van de valse munters."
Tegenwoordig kennen we 'valsemunter' als één woord. Werd het in 1939 nog met een spatie geschreven? Voordat ik die vraag beantwoord, ga ik eerst nog even wat verder terug. Het woord is namelijk veel ouder. Aan het eind van de 16e eeuw noemde men personen die munten of bankbiljetten vervalschten al 'valsche munters' en 'valsche muntslaender', toen nog met een onjuiste spatie. Aan het begin van de achttiende eeuw werd al 'valschen-munter' geschreven, en in 1916 noemde Koenen iemand die vals geld maakte een 'Valschemunter'. In de jaren dertig van de twintigste eeuw was het begrip helemaal ingeburgerd en stond het gewoon zonder spatie in de woordenboeken. Misschien dat De Kadt met zijn schrijfwijze mét spatie het woord een diepere betekenis wilde geven, maar die ontgaat me een beetje. Volgens mij gebruikte hij gewoon onjuiste spaties. En nu - iets meer dan zeventig jaar later - neemt Martin Bosma die onjuiste spatie klakkeloos over in de titel van zijn boek. Een verrassende keuze. Verrassend is trouwens ook dat streepje op de e van 'élite', want zo staat het niet in de woordenboeken. De Kadt schrijft in zijn boek 'élite' regelmatig met een streepje op de e, behalve in het stuk waar Bosman zijn boektitel aan ontleent...
Als er al een onjuiste spatie in de titel van het boek staat, hoeveel zullen er dan wel niet in het boek zelf staan? Ik ga het denk ik maar niet uitzoeken...
